Divan edebiyatında bir şehri ve o şehrin güzellerini anlatan eserlerdir.
Daha çok klasik mesnevî tarzında kaleme alınan bu yapıtlarda tevhid, münacaat, na't gibi Allah'ı, birliğini ve Muhammed'i anlatan kısımlara rastlanmaz.
Şehrengiz, bir şehrin güzellerini ve güzelliklerini konu alan manzu¬melere verilen isimdir. Türk edebiyatına ait bir tür olan şehrengizler genel¬likle mesnevi biçiminde kaleme alındığından baş tarafından tevhid, müna-cat, naat bulunur.
Bahsedilecek şehirle ilgili bilgi verildikten sonra o şehrin güzelliklerinin tanıtımına geçilir.
Bu türün ilk örne¬ğini 16. yy.da Mesihi vermiştir: Şehr-engiz Der-medh-i Cüvanân-ı Edirne (Edirne Şehrengizi)
ORDU
Canik dağları kıyıya paralel uzanmış
Birbirinden güzel koylar kıyıya saklanmış
Dağların üstünü yaylalarla süslemiş
Nazlı gelinler gibi süzülüp gider Ordu.
Ne yandan gelsen şehrin ortasına yürürsün
Antik İbrahim paşa camisini görürsün
Mihrabı sökülmüş Selimiye'de bulursun
Sıladan ayrılanın gözünde tüter Ordu.
Paşaoğlu konağını bir gezineceksin
Yaş fındıkları dalından silkeleyeceksin
Çambaşı yaylasında yari bekleyeceksin
Yaylaya gelsin elini tutmak yeter Ordu.
Karadeniz'in dalgalarıyla vurur Akkuş
Küçükkertil plajına uzanıp yatmak hoş
Argın yaylasından denize uçururlar kuş
Kuşun konduğu dalda fındıklar biter Ordu.
Perşembe yaylasını yol eylemiş Aybastı
Kümbet evliyasını ziyaret edip çıktı
Karacalı kilisesinde bir ışık yaktı
Ayın ışığı üstünden gelip geçer Ordu.
Tımar beyi Mehmet'in adını almış Çamaş
Çatalpınar sınırına gelin yavaş yavaş
Kazmacı evliyası yaylasında bir telaş
Kestane yokuşundan ayrılıp düşer Ordu.
Karahamza'dan çatak ayrılmış Çatalpınar
Canik dağlarının yamacına oturmuşlar
Bolaman çayı, keş deresi önünden akar
Dalından fındık toplanır birer birer Ordu.
Tırfıl tepesinin eteğindedir Çaybaşı
Doğuda Cüri çayı, batısında Akçay'ı
Cazibe alanı olmuş sana Taz yaylası
Çiçekler açmış üstünde kelebekler Ordu.
Yerin altında şifalı suyu çok Fatsa'nın
Gölgesine bir uzan ulu ağaçlarının
Değeri var Kız kulesinin, Cıngırt kayanın
Bir kerecik olsun görülmeye değer Ordu.
Doğal plajlar kaplamış sahilde Gölköy'ü
Bir yanda Turnasuyu, bir yanda Ulu gölü
Boztepenin yamacından söylenir türküsü
Sevda çekenin derdini türkü neyler Ordu.
Tarihi kalıntılara sahip Gürgentepe
Hıdırellez şenlikleri yapıyor her sene
Kaya mezarları sergiliyor Tikenlice
Merak edeni, gelip geçeni eyler Ordu.
Akçay ırmağının iki yakası İkizce
Ellerde çiçek inmişler Keriş köprüsüne
Lala paşayı karşılayıp vermişler lale
Dallarında bülbül hazin hazin öter Ordu.
Sahilden içeri şehrin güneyi Kabadüz
Yaylalardan inilir mevsimi gelince güz
Çambaşı yaylasına yoktur denecek bir söz
Güzelin önünde denecek söz biter Ordu.
Ertepesinden seyredeceksin Kabataş'ı
Gülbahçe evliyası giriş yolunun başı
Şidabdal türbesine gelen döküyor yaşı
Dua edenler kabrin başına çöker Ordu.
Keşdere geçer Osmanlı kayıtında Korgan
Kanı koruyan yiğitler gelmiş Horasandan
Bir efsanedir Kırkkızlar burada anlatılan
Yaylayla süslenmiş sendeki tepeler Ordu.
Doğal güzelliği kendinde toplamış Kumru
Düzoba yaylasında çadırları kurulu
Şenlikler yapılır, düşüyor herkesin yolu
Kazanlar kaynar gelene bir aş düşer Ordu.
Yaylasına panayırları kurmuş Perşembe
Karga tepesinin rastlayamazsın eşine
Güzel manzarasıyla övünüyor Çaytepe
Bakınır gözler, kirpikler seni süzer Ordu.
Sarp derelere kemer köprü kurmuş Ulubey
Salin Dervişi de ziyaret sırasına koy
Sayacabaşı güzelliği sergilese hey
Şeyh Abdullah edilen duayı bekler Ordu.
Sahil boyunda pansiyonları açmış Ünye
Ziyarete geleni bekliyor Yunus Emre
Uğrayın Kaya mezarına çıkın kaleye
Dermani'yim ben sözüm güzeli över Ordu.
Dermani
( MISRALARLA ORDU şiir kitabımdan
Hece vezniyle yazılmış 100 sahifelik bir şiir kitabıdır.
Ordu ilinin tarihi güzelliklerini, ilçelerini, özelliklerini, dağlarını, nehirlerini, yaylalarını, caddelerini, sokaklarını ve görülmeye değer yerlerini anlatan bir tarih, bir coğrafya ve bir edebi hitabet niteliğindedir. Okuyanlarda ben burayı tanıyorum hissiyle yazılmış bir eserdir. Şiirlerin tamamı besteye uygundur. Gençlere ve Öğrencilere verilecek en güzel hediyedir.
Bu duygular 81 vilayetimiz için yazılmış, mısralarla anlatılmış, her biri 100’er sahifedir.
Not: Vilayet serileri için kendi bölgesinden sponsor tercih edilir. )