Güç delisi (yanlış) liderlerin sınırlarını genişletmek veya bütün bir bölgeyi soykırımla ilhak etmek için masum insanları öldürdüğü gri zamanları yaşıyoruz. Ancak biz, bir kaçımız, bu kötü ortamda çok az da olsa, ihtiyacı olanlara bir avuç güzel şiirler sunmaya çalışıyoruz.

Ithaca İspanya Edebiyat Vakfı, Haziran 2025 için seçilecek iki dünya şiirden ilki olarak “Sınır Tanımayan Şiir No. 808”, geçen yıl vefat eden Portekizli Şair Casimiro de Brito, Portekiz 1938–2024, “Savaş Bahçeleri” adlı kitabından (Portugália Editora Yayınları), “Görevim Yazmak” olarak Türkçeleştirdiğim “Job” isimli şiirini seçti.

Şiir sever dostlar için biraz açıklamam gereken konular var, mesela şiirin temelinde savaş ve yıkım karşısında yazmanın bir direniş aracı olduğu düşüncesi yatıyor.

Şair, bir yıkım coğrafyasından, "el bombalarının ülkesinden" sesleniyor. "Barış beklentisiyle / meyve sessizliğinde" ifadesi, barışın doğallığını ve kırılganlığını, savaşın ortasında bile özlenen bir şey olduğunu yansıtıyor. Meyve burada hem yaşam hem umut sembolü.

“taş uçuşunu damarlarımda hissetmek” gibi dizeler çok çarpıcı. Yani şiir, sadece düşünsel değil, bedensel bir deneyime dönüşüyor. Acı sadece uzaktan izlenmiyor; damarlarda hissediliyor, içselleştiriliyor.

“birinin berrak denizde / gölgenin merkezini kazması” metaforu ise şiirin özünü anlatan çok güçlü bir imgeler bütünü: Yazmak, görünmeyeni kazmaktır. Sessizliği ya da görünmeyeni merkeze alarak orada bir hakikat arayışıdır.

Şair, sözcükleri “olasılığın yaşayan taşları” olarak tanımlıyor. Bu harika bir benzetme çünkü:

Taş: Serttir, ağırlığı vardır, yere çarptığında ses getirir.

Yaşayan taş: Durağan değil, bir enerjisi var.

Olasılık: Yani sözcük, hem gerçeği ortaya çıkarır hem de geleceği şekillendirme gücüne sahiptir, “Suçun üstünü açar” derken, şiirin ifşa edici, adalet arayıcı bir yönüne işaret ediyor.

“Bataklık kuşlarını havalandırır” dizesi ise karanlığın içinden bir hareket, bir özgürlük çıkarmak anlamına geliyor veşiirin arındırıcı, sarsıcı etkisine vurgu yapıyor.

“İçinde yaşadığımız / bizi boğan / büyük karanlık boşlukta yazıyorum.” diyen bu dizeler, tüm şiirin ağırlığını omuzlayarak kapanışı yapıyor.

Yazmak, karanlığa karşı bir aydınlık çabası burada. Sanki varoluşun ağırlığına rağmen “yazmak zorundayım, çünkü başka çare yok” diyerek kapanıyor.

Casimiro de Brito, yazma eylemini bir var oluş görevi, bir etik sorumluluk olarak görmüş, savaşın, karanlığın, sessizliğin ortasında bile kelimelerle yaşamın izini sürmüş.

Keyifli okumalar diliyorum.

Dr. Barbaros İrdelmen

See Poetry without Borders
Excellent poetry from all over the world in more than 40 languages
in English, Spanish, Dutch, Albanian, Arabic, Armenian, Bangla, Bosnian, Bulgarian, Catalan, Chinese, Farsi, Filipino, French, German, Greek, Galician, Hebrew, Hindi, Icelandic, Indonesian, Irish (Gaelic), Italian, Japanese, Kiswahili, Korean, Kurdish, Macedonian, Malay, Nepalese, Polish, Portuguese, Romanian, Russian, Sardinian, Serbian, Sicilian, Turkish, Urdu, Uzbek, Maithili (India and Nepal) and Tamil
http://www.point-editions.com