Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü tek bir dijital platformda

Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü (TEES) Projesi ile, 11. yüzyıl-20. yüzyıl arasında Türk Edebiyatı alanında üretilmiş tüm edebi eserler tek bir dijital platformda bir araya getirildi. TEES, Türk Edebiyatı üzerine araştırma yapanlar ile genel edebiyat okurları için rehberlik edecek temel bir başvuru kaynağı olma özelliği taşıyor.

Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü (TEİS) çalışmasından sonra şimdi de Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü (TEES) genel ağ ortamında kullanıma sunuldu. Prof. Dr. Mustafa İsen öncülüğünde hazırlanan proje, başlangıçtan 20. Yüzyıla gelinceye kadar Türk Edebiyatına ait yazarların edebî eserlerini modern ansiklopedi anlayışına göre Genel Ağ ortamında bilim ve kültür hayatının hizmetine sunuyor. Proje ile 11. yüzyıl-20. yüzyıl arasında Türk Edebiyatı alanında üretilmiş tüm edebi eserler tek bir dijital platformda bir araya getirilmiş oluyor ve kolaylıkla erişilebilir hale geliyor. Proje, Türk Edebiyatı üzerine araştırma yapanlar ile genel edebiyat okurları için rehberlik edecek temel bir başvuru kaynağı olma özelliği taşıyor. İlgililere başlangıçtan 20. yüzyıla kadar edebî eserler hakkındaki temel bilgilere dijital ortamda etkin ve hızlı bir şekilde ulaşma imkanı sunan TEES, veri taraması yapan araştırmacılar için de büyük kolaylık sağlıyor. İstenilen bilgilere tek tuşla saniyeler içinde ulaşma kolaylığı sunan sözlüğe http://tees.yesevi.edu.tr/ adresinden erişilebiliyor. Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü Projesi, Türkiye genelindeki ve dünyadaki farklı üniversitelerden geniş bir grup akademisyenin özverili çalışmalarıyla, iki yıl içinde tamamlandı. Türkçe'nin yazılı edebî birikimini dijital ortamda bir araya getiren Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü'nde, divan, âşık ve tekke edebiyatı geleneği ile Tanzimat sonrası Yenileşme Dönemi Türk edebiyatının 19. Yüzyıldaki örneklerini içeriyor. Proje, Anadolu'da Selçuklularla başlayıp Osmanlılarla devam eden edebî birikimin yanı sıra, Köktürk, Eski Uygur, Karahanlı, Harezm-Kıpçak, Çağatay, Azerbaycan, Irak-Suriye sahasına ait eserleri de içeriyor. EN ZENGİN BAŞVURU KAYNAĞI Madde başlarının belirlenmesinde "edebî eser" olma kriteri aranan sözlükte, edebiyatla yakından ilgili tezkire, hatırat, menkıbe, tarih, seyahatname, münşeat, sözlük ve edebî eserlerle ilgili olmak kaydıyla şerh türündeki eserler de dâhil edilmiştir. Kaynaklarda olduğu bildirilen fakat şu ana kadar bulunamayan eserler, mecmualardaki şiirlerin bir araya getirilmesiyle yayımlanan divan(çe)ler, sözlü gelenekten derlenerek yayına dönüştürülen halk edebiyatına ait anonim veya ferdî mahsulleri içeren Türkçe veya yabancı dildeki eserler ile Arap ve Fars edebiyatından çevrilen eserler de madde başı olarak yer almaktadır. Projede, Klasik Döneme gelinceye kadar edebiyat kavramı geniş anlamıyla ele alınarak manzum-mensur her türlü yazılı ürün değerlendirilmektedir. Projenin kapsamının belirlenmesinde dil esas alınmakla birlikte, dönemin şartları göz önüne alınarak, Türkçe eser veren yazarların Arapça, Farsça gibi diğer dillerde yazdığı eserler de sözlüğe dâhil edilmiştir. Mevlânâ gibi, Türkçe eseri olmayan fakat Türk edebiyatını derinden etkileyen isimler de istisnai olarak projede yer almaktadır. Bu kıymetli başvuru kaynağı hakkında konuşan Prof. Dr İsen, "Bu eser, ilk çalışmamız olan Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü'nün tamamlayıcısı niteliğinde. Türkiye'den ve dünyadan 1651 değerli meslektaşımızın gayretli çalışmalarıyla, iki senede, bu kapsamdaki bir çalışma için rekor sayılabilecek kısa bir süre içerisinde tamamlandı. Projemiz, Türk Edebiyatının 11. yüzyılda üretilmiş ilk eserleri olan Kutadgu Bilig, Divanu Lugatit Türk ve Atabetül Hakayık'tan başlayarak 20. yüzyıla gelinceye kadarki dönem eserlerini içine alıyor ve bütünüyle edebî eserlerden oluşuyor." şeklinde konuştu. Projenin finansmanında Kültür ve Turizm Bakanlığı destek sağlarken personel ve teknik konusunda Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanlığı katkıda bulundu.